Ο Ελκόμενος Χριστός
του Παναγιώτη Χριστάκη
,
φοιτητή τμήματος Ιστορίας - Αρχαιολογίας
Παν/μίου Κρήτης
Η παράσταση
με τον Ελκόμενο είναι από τα αγαπημένα θέματα στη Λακωνία. Στη βυζαντινή τέχνη
ξεκίνησε στα τέλη του 11ου αιώνα αλλά καθιερώθηκε τον 13ο. Η συγκεκριμένη παράσταση
βρίσκεται στον ναό της Ζωοδόχου Πηγής στο κάστρο, στο Γεράκι. Είναι
ζωγραφισμένη στο δυτικό τοίχο, νότια της θύρας εισόδου. Ο Χριστός είναι σε
μεγάλες αναλογίες, φοράει ποδήρες, χειριδωτό χιτώνα και έχει τα χέρια του
σταυρωμένα. Το πρόσωπό του είναι θλιμμένο αλλά παράλληλα δείχνει και μία γαλήνη
κοιτάζοντας δεξιά του το σύμβολο του Πάθους του, τον σταυρό. Επίσης ο Χριστός
φέρει ένσταυρο φωτοστέφανο με το επίγραμμα Ο ΩΝ.
Επάνω στον
καφέ σταυρό στηρίζεται η σκάλα για την άνοδο του Ιησού στον σταυρό. Απέναντι
από τον Χριστό υπάρχει ο αγαπημένος Του μαθητής, ο Ιωάννης θεολόγος.
Το θέμα του
Ελκομένου Χριστού εκτός από τη Ζωοδόχο Πηγή υπάρχει στην Αγία Παρασκευή και
στον Προφήτη Ηλία (στο Κάστρο), αλλά σε όχι τόσο καλή κατάσταση. Αυτή η
ζωγραφική είναι της Παλαιολόγειας εποχής. Τότε η τέχνη αναπτύχθηκε πάρα πολύ σε
όλο το Βυζάντιο. Χαρακτηριστικά εκείνης της τέχνης ήταν οι πολυπρόσωπες σκηνές,
το έντονο χρώμα και η απόδοση συναισθημάτων. Το καλλιτεχνικό εργαστήριο που
ζωγραφίζει τις εκκλησίες του κάστρου αντιπροσωπεύει αυτή την εποχή. Στη
συγκεκριμένη σκηνή ο καλλιτέχνης καταφέρνει να κάνει τον θεατή να νιώσει δέος
και θλίψη για τη Σταύρωση του Χριστού. Σύμφωνα με επιγραφή, η οποία δεν σώζεται
σήμερα, η αποπεράτωση και φυσικά η αγιογράφηση του ναού έγινε το 1431. Άρα και
αυτή η παράσταση είναι αυτή τη χρονολογία.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Το Γεράκι" (Ιούνιος 2016)